1492 Osmanlıya Yahudi Göçü
Bu tarihte yayınlanan sürgün fermanı ile 200 binden fazla seferad yahudisinin yaklaşık yarısı sultan 2.
1492 osmanlıya yahudi göçü. Yahudilerin yapılan bu kurgu ile bir çok ülkeden geçerek osmanlı ya kadar ulaşmalarında bir çok etken vardır. Yahudiler osmanlıya neden sığındı. Ispanya kraliçesi isabella nın 31 mart 1492 tarihinde çıkarttırdığı ferman la yahudilerin ispanya dan kovuluşu ile ilgili çalışmayı başlattığı bilinmektedir. Edirne deki yeşiva yahudi din okulu ülkenin her yerindeki yahudi öğrenciler için bir eğitim ve kültür merkezi oluşturdu.
Osmanlı padişahları yeni fethettikleri toprakların canlandırılması için ayrım yapmadan savaş esnasında kaçmış olan insanları iskan için geri çağırdılar. 1492 ihracında portekiz e sığınan 100 000 kadar yahudi nin de başına aynı felaketler geldi. örneğin 1376 da macaristan dan 1394 te fransa dan 15. 31 mart 1492 ispanya yahudileri için osmanlı topraklarına büyük göçün başlangıç tarihi oldu.
Elhamra kararnamesi kastilya ve leon kraliçesi i. Yüzyılın başında sicilya dan 1420 de venedik ten ve 1470 te bavyera dan kovulan veya kaçan yahudiler kurtuluşu osmanlı topraklarına sığınmakta bulmuştur. Ispanya 500 yıl önce engizisyondan kaçarak ciddi bir bölümü osmanlı imparatorluğu na sığınan yahudilerin torunlarına vatandaşlık teklif etmeyi planlıyor. Bayezid pek çok önemli olaya yeteri kadar ilgi göstermemesine rağmen yahudilerden müsamahasını esirgemedi.
Bu kararnameye göre yahudi dinine mensup veya biyolojik olarak yahudi olan herkes ispanya yı terk edecek. Bunların arasında tam ibn yahya abraham ibn yaeş ve yosef karo bulunmaktaydı. Donna gracia yahudi kaynaklarınca tarih sahnesine çıkan yahudi. 1492 de gerçekleşen osmanlı topraklarına toplu yahudi göçü dışında başka toplu göçler de olmuştur.
Nitekim dönmelik dediğimiz çift kimliklilik osmanlıya sabetay sevi eli ile ispanyadan gelmişti. Bugün ülkemizde doğuştan seçilmiş olanları anlamak için 1250 1391 1492 ispanyasındaki yahudi dönmesi konversoların tarihlerini ve konumlarını çok iyi incelemek gerekmektedir. Isabel ile aragon kralı ii. Fethedildiği esnada tamamen boşalmış olan bursa ya orhan bey in çıkardığı davet üzerine özellikle şam yahudileri ve bizans imparatorluğu nun çeşitli yerlerinde yaşayan yahudilerden birçoğu göç.
Eleştirel bir gözle 1492 sefarad ların osmanlıya kabulü. 1492 de 2 beyazit osmanlı topraklarına toplu yahudi göçü bu şehirlerdeki yahudiler ülke osmanlı toprakları genelindeki yahudi nüfusunu da artırmış oldu.