Osmanlı Haraç Vergisi

Osmanlı uygulamasında haraç terimi hem harâcî araziden ve hâsılatından hem de müslüman olmayan şahıslardan kişi başına alınan vergiyi ifade eder.

Osmanlı haraç vergisi. şeriat kuralları ile kur an ı kerim ve sünnete dayanan vergilerdir. 1925 yılında bu vergi halkçılık ilkesi doğrultusunda kaldırılmıştır. Osmanlı imparatorluğu nda müslüman olmayanlardan askeri hizmet karşılığı olarak alınan bir tür baş vergisi. Ebusuud efendiye göre reayadan alınan vergilerin çoğu şer i vergilerdi.

şer i vergiler 3 alt gruba ayrılır. Haraç ın bu iki kısmı da ser î vergilerden olduğu için gerek ilk tarhı gerekse ilk tahsili ile ilgili bir başlangıç tespit etmek mümkün değildir. Ayrıca bazı belgelerde arazi haracından ayırt edilmek için cizye yerine baş haracı tabirine de rastlanır. Islâm vergi hukukunda olduğu gibi osmanlılarda da haraç iki kısma ayrılmaktadır.

Yüzyıla kadar bu vergiyi ifade etmek üzere genellikle haraç kelimesi kullanılmış daha sonra cizye veya cizye i şer î yaygınlaşmıştır. Müslümanlardan alınan 1 10 oranındaki ürün vergisidir. Harac ı mukasseme veya öşür vergisi ürün üzerinden alınır. Haraç osmanlı devleti nde daha ziyade gayr i müslim halkı ilgilendiren vergilerden biridir.

Harâc ı ruûs harâc ı baş cizye vermekle mükellef kişilerden harâc ı arz bağ haracı araziden alınan vergi demektir.